neden daha iyisini yapamıyorum?
bilimde hala tartışılan birçok konu var. karanlık maddesinin yapısı, kuantum mekaniğinin yorumlanması, insan bilincinin doğası, zamanın neden tek yönde aktığı vb.
ama bir konu var ki, bilimde tartışmasız kabul görmüş durumda: nasıl daha iyi beceri kazanılır? cevap net: kasıtlı pratik
sadece teori değil bu. bir sürü kanıt var arkasında. yetenek geliştirme alanındaki araştırmalara göre, neredeyse kütleçekimi kadar kesin.
bu, aynı zamanda neden 6 ayda yazılımcı, 3 ayda tasarımcı olamayacağını, 21 günde ingilizceyi öğrenemeyeceğini ve sınava 1 gün kala konuları kavrayamayacağının da cevabı.
iyi de aga nedir bu kasıtlı pratik?
kapasiteni zorlayan görevlerde tam odaklanarak yaptığın ve her seferinde performansını iyileştiren ayarlamalar eklediğin tekrarlar.
ingilizce öğrenmeye çalışan birini düşün. youtube'da, instagram'da ingilizce videoları izliyor olsun. bu bir pasif öğrenme. gerçek ilerleme için her gün odaklı bi şekilde okuma yapmak, kelime ezberlemek, öğrenip öğrenmediğini test etmek, speech shadowing yapmak, kendi cümlelerini kurup kontrol ettirmek vs gerekir.
matematik çalışacaksın diyelim, buders’in matematiğini, tunç kurt’un videolarını hatmet, bittiğinde hiçbir şey öğrenemeyeceksin. çünkü seçtiğin öğrenme metodu sadece izlemek. ve sadece izleyerek matematik öğrenemezsin. eğer öyle olsaydı screen time’ı en yüksek olanlar en bilgili olurdu.
araştırmacıların bu konuyu anlattıkları makaledeki cümlesi şu: ”kasıtlı pratik zordur, çaba ister ve özünde keyifli değildir.” evet, yanlış duymadın. eğlenceli ve kolay değil. bu yüzden çoğu insan asla gerçekten iyi olamıyor. çünkü herkes nasıl kolay yoldan öğrenirim, nasıl kolay yoldan zengin olurumun peşinde.
ama unutma eğer kolay yolu seçersen: asla aranan, saygı duyulan, “o adam/kadın bu işi içinden geçer” denilen kişi olamayacaksın. hep ortalama, hep “idare eder” seviyesinde kalacaksın.
bugün şuna karar ver: kolay ve zevkli olanı mı seçeceksin, yoksa zorlu ama kalıcı kasıtlı pratiği mi?
eğer zor yolu, kasıtlı pratiği seçersen, her geçen gün biraz daha iyiye gideceksin, her geçen gün daha değerli hale geleceksin.